Let op! 
Vanaf 1 september 2019 gelden voor het Vlaams Gewest de regels van het Vlaams Opleidingsverlof. Meer hierover vind je in dit artikel. Echter, startte je je opleiding voor deze datum via het Betaald Educatief verlof? Dan kan je je opleiding verderzetten onder die regels tot ten laatste december 2021. Het Brussels en Waals Gewest volgen wel nog steeds de regels van het Educatief verlof.

Werknemers hebben het recht om een erkende opleiding te volgen tijdens hun werkuren, mét loonbehoud. Dat is het zogenaamde ‘Educatief Verlof’. Als werkgever kan je dit niet weigeren, maar er moet wel een akkoord zijn wat betreft de (werk)planning. De werkgever kan een aanvraag tot terugbetaling van het educatief verlof indienen bij de bevoegde gevestelijke overheid. Opgelet: deze regelgeving is sinds 1 juli 2014 een gewestelijke bevoegdheid en wijzigde op enkele punten. Wij zetten alles nog eens op rijtje.

Werknemers die hun knowhow en capaciteiten blijven ontwikkelen: je kan het als ondernemer alleen maar toejuichen. Om dit mogelijk te maken werden de regels van Educatief Verlof  in een wettelijk kader gegoten, met alle daarbij horende rechten en verplichtingen.

1. Wie heeft recht op educatief verlof?

Zowel medewerkers van bedrijven in de private sector als autonome overheidsbedrijven (Proximus, NMBS, Bpost, Belgocontrol) kunnen gebruik maken van educatief verlof. Ook uitzendkrachten hebben dit recht. Zij hebben recht op educatief verlof voor het volgen van  door de overheid erkende beroeps- en algemene opleidingen. Er wordt daarbij een onderscheid gemaakt tussen twee soorten erkende opleidingen: algemene opleidingen en beroepsopleidingen. Een band tussen de opleiding en de job is niet vereist. Wel moet de opleiding ten minste 32 lesuren per jaar tellen.

TewerkstellingsregimeAlgemene opleiding Beroepsopleiding
voltijdse werknemer (bij één werkgever of via meerdere deeltijdse arbeidsovereenkomsten bij meerdere werkgevers) JaJa
deeltijdse werknemer met een vast uurrooster van ten minste 4/5de JaJa
deeltijdse werknemer met een variabel uurrooster JaJa
deeltijdse werknemer met een vast uurrooster van ten minste halftijds en minder dan 4/5de NeeJa, op voorwaarde dat de opleiding tijdens de arbeidsuren wordt gevolgd
2. Hoeveel educatief verlof mag een werknemer opnemen?

Een voltijds werknemer mag educatief verlof opnemen voor de effectief gevolgde lesuren, maar met een maximum per jaar zoals vermeld in onderstaande tabel.  

Overlapt de cursus gedeeltelijk het normale werkrooster, dan gelden evenzeer de grenzen van de rechter kolom. 

Ook deeltijdse werknemers hebben het recht om afwezig te zijn tijdens de gebruikelijke werkuren voor het volgen van een erkende opleiding. Echter voor deeltijdse werknemers worden onderstaande maximumgrenzen berekend in verhouding tot hun deeltijdse prestaties. 

Soort opleiding Maximale duur indien de opleiding niet samenvalt met het normale arbeidsrooster Maximale duur indien de opleiding samenvalt met het normale arbeidsrooster
Beroepsopleiding 100 uren120 uren
Algemene opleiding 80 uren80 uren
Beroepsopleiding en algemene opleiding binnen hetzelfde jaar 100 uren120 uren
Taalopleiding 80 uren80 uren
Taalopleiding en beroepsopleiding binnen hetzelfde jaar 100 uren100 uren
Universitaire opleiding of hiermee gelijkgestelde opleiding 120 uren120 uren
Beroepsopleiding in functie van een knelpuntberoep en erkend door de erkenningscommissie 180 uren180 uren
Opleiding die leidt tot het behalen van een eerste diploma of getuigschrift hoger secundair onderwijs (basiseducatie) 180 uren180 uren
Voorbereiding en examen centrale examencommissie Driemaal de wekelijkse arbeidsduur ( 3 x Q ) Driemaal de wekelijkse arbeidsduur ( 3 x Q )
Examen ter validering van vaardigheden Maximum 8 uur op de dag van het examen Maximum 8 uur op de dag van het examen
Soort opleiding Maximale duur indien de opleiding niet samenvalt met het normale arbeidsrooster Maximale duur indien de opleiding samenvalt met het normale arbeidsrooster
Beroepsopleiding 100 uren120 uren
Algemene opleiding 80 uren80 uren
Beroepsopleiding en algemene opleiding binnen hetzelfde jaar 100 uren120 uren
Taalopleiding 80 uren80 uren
Taalopleiding en beroepsopleiding binnen hetzelfde jaar 100 uren100 uren
Universitaire opleiding of hiermee gelijkgestelde opleiding 120 uren120 uren
Beroepsopleiding in functie van een knelpuntberoep en erkend door de erkenningscommissie 180 uren180 uren
Opleiding die leidt tot het behalen van een eerste diploma of getuigschrift hoger secundair onderwijs (basiseducatie) 180 uren180 uren
Voorbereiding en examen centrale examencommissie Driemaal de wekelijkse arbeidsduur ( 3 x Q ) Driemaal de wekelijkse arbeidsduur ( 3 x Q )
Examen ter validering van vaardigheden Maximum 8 uur op de dag van het examen Maximum 8 uur op de dag van het examen
Soort opleiding Maximale duur indien de opleiding niet samenvalt met het normale arbeidsrooster Maximale duur indien de opleiding samenvalt met het normale arbeidsrooster
Beroepsopleiding 100 uren120 uren
Algemene opleiding 80 uren80 uren
Beroepsopleiding en algemene opleiding binnen hetzelfde jaar 100 uren120 uren
Taalopleiding 80 uren80 uren
Taalopleiding en beroepsopleiding binnen hetzelfde jaar 100 uren100 uren
Universitaire opleiding of hiermee gelijkgestelde opleiding 120 uren120 uren
Beroepsopleiding in functie van een knelpuntberoep en erkend door de erkenningscommissie 180 uren180 uren
Opleiding die leidt tot het behalen van een eerste diploma of getuigschrift hoger secundair onderwijs (basiseducatie) 180 uren180 uren
Voorbereiding en examen centrale examencommissie Driemaal de wekelijkse arbeidsduur ( 3 x Q ) Driemaal de wekelijkse arbeidsduur ( 3 x Q )
Examen ter validering van vaardigheden Maximum 8 uur op de dag van het examen Maximum 8 uur op de dag van het examen
3. Wanneer moet het educatief verlof worden opgenomen?

Je werknemer moet zijn/haar educatief verlof opnemen in de periode dat hij/zij de opleiding volgt. In geval van een tweede zittijd wordt die periode verlengd tot het einde van die zittijd. Legt hij/zij een examen af voor de middenjury, dan moet het verlof worden opgenomen tussen de inschrijving voor een examensessie en het examen zelf. 

Tip: begin- en einddatum worden altijd vermeld op de inschrijvingsbewijzen en aanwezigheidsattesten.

4. Behoudt je werknemer zijn/haar volledige loon?

Tijdens het educatief verlof heeft je werknemer recht op behoud van zijn/haar loon, met een vooropgestelde maximumgrens van 3047 euro. Opgelet, deze begrenzing is absoluut geen verplichting. Als werkgever kan je het gewone loon blijven doorbetalen.

5. Hoeveel kan je terugvorderen van de overheid?

Als werkgever ontvang je per goedgekeurd uur betaald educatief verlof een forfaitaire terugbetaling. Het bedrag daarvan verschilt per gewest.

Vlaams Gewest
max. 21,30 euro per uur betaald educatief verlof

Brussels Hoofdstedelijk Gewest
max. 21,30 euro per uur betaald educatief verlof

Waals Gewest
nog geen regelgeving vastgelegd

5. Hoeveel kan je terugvorderen van de overheid?

Als werkgever ontvang je per goedgekeurd uur betaald educatief verlof een forfaitaire terugbetaling. Het bedrag daarvan verschilt per gewest.

Vlaams Gewest
max. 21,30 euro per uur betaald educatief verlof

Brussels Hoofdstedelijk Gewest
max. 21,30 euro per uur betaald educatief verlof

Waals Gewest
nog geen regelgeving vastgelegd

7. Hoe dien je een terugbetalingsaanvraag in? Dien een aanvraag in voor álle medewerkers tegelijkertijd die het afgelopen schooljaar educatief verlof namen. Vul daarvoor twee documenten in:
8. Wanneer vraag je ten allerlaatste de terugbetaling aan?

Een terugbetalingsaanvraag kan je maar indienen na het einde van het schooljaar. Dat is zo voor alle gewesten. Maar opgelet: de uiterste indieningsdatum verschilt gevoelig. Hou je strikt aan de vooropgestelde deadlines. Is je aanvraag te laat, dan ontvang je niets!

Vlaams Gewest
Vanaf het school jaar 2018-2019 dien je de terugbetalingsaanvraag ten laatste in op 31 december 2018.

Waals Gewest
De aanvraag voor betaald educatief verlof moet uiterlijk op 31 oktober van elk schooljaar of, in het geval van late inschrijving, binnen 15 dagen na de inschrijving worden ingediend. 

Brussels Hoofdstedelijk Gewest
De dossiers betreffende het schooljaar 2017-2018 moeten ingediend zijn ten vroegste op 1 september 2018 en ten laatste op 31 december 2018.

9. Ben je in alle omstandigheden verplicht educatief verlof goed te keuren?

Wat als een (groot) aantal van je werknemers educatief verlof wil nemen op nét hetzelfde moment? Om je interne werking niet te verstoren stel je daarvoor best een planning op. Afhankelijk van de grootte van je onderneming doe je dat via de ondernemingsraad, in overleg met de vakbondsafvaardiging of in rechtstreeks overleg met de werknemers. Daarbij gelden volgende regels.

Aantal personeelsleden in de ondernemingWerkgever kan gelijktijdige afwezigheid weigeren:Werkgever moet afwezigheid toestaan:
<20 werknemers van meer dan 10% van het totale aantal werknemers aan ten minste 1 werknemer
20 tot 50 werknemers van meer dan 10% van het totale aantal werknemers die dezelfde functie uitoefenen aan ten minste 1 werknemer per functie (*)
>50 werknemers van meer dan 10% van het totale aantal werknemers dat dezelfde functie uitoefent aan ten minste 1 werknemer per functie (*)
10. Welke verplichte documenten heb jij nodig van je werknemer?

Attest van regelmatige inschrijving 
Wordt de opleiding per schooljaar georganiseerd, dan bezorgt hij/zij je dit attest ten laatste op 31 oktober van dat betreffende schooljaar. Schrijft hij/zij zich in na 31 oktober, verandert hij/zij van werkgever tijdens hetzelfde schooljaar of wordt de opleiding niet per schooljaar georganiseerd? Dan heeft hij/zij tijd tot uiterlijk 14 dagen na de inschrijving of verandering van werkgever.  

Getuigschrift van nauwgezetheid 
Dit vermeldt het aantal aanwezigheidsuren in de opleiding. Op basis hiervan wordt de effectieve duur van het educatief verlof bepaald. Duurt de opleiding een heel schooljaar, dan bezorgt de opleidingsinstelling een attest per trimester. Duurt de opleiding langer dan drie maanden, dan is dat om de drie maanden. Bij een opleiding van drie maanden of minder gebeurt het op het einde van de opleiding.

Opgelet: heb je het attest van het vorige trimester nog niet ontvangen? Dan kan je het recht om het educatief verlof voor het volgende trimester te weigeren.

Getuigschrift van tweede examenzittijd 
Dit getuigschrift wordt afgeleverd wanneer je werknemer niet slaagde in eerste zit en hij/zij het eventuele resterende verlof wil opnemen in de periode tussen de eerste en tweede zit.

Getuigschrift afleggen van examens voor een middenjury 
Legt je werknemer zijn/haar examens af voor de middenjury? Dan bezorgt hij/zij je dit attest binnen de 30 dagen na de inschrijving hiervoor. 

11. Kan een werknemer het recht op educatief verlof verliezen?

  • In volgende gevallen heeft de werknemers niet langer recht op educatief verlof.
  • De werknemer onderbreekt de opleiding of stopt er definitief mee. De werknemer moet dit binnen de 5 dagen die volgen op de stopzetting melden aan de werkgever.
  • Er is een onwettige afwezigheid van meer dan 10% van de effectief gegeven lesuren. In dat geval verliest de werknemer zijn/haar recht op betaald educatief verlof gedurende een periode van 6 maanden. Opgelet: deze 10%-grens wordt per module bekeken. Eén keer een les overslaan kan in sommige gevallen zware gevolgen hebben!
  • De werknemer slaagt twee keer niet voor dezelfde opleiding.
12. Kan je een werknemer die educatief verlof heeft, ontslaan?

Hij/zij geniet een ontslagbescherming. Dit betekent dat  wanneer je deze werknemer ontslaat,  behalve als het gaat om een dringende reden of een reden waarvan ‘de aard en de oorsprong vreemd zijn aan het educatief verlof’  je een vergoeding van 3 maanden loon verschuldigd zal zijn. Je kan een werknemer dus wel ontslaan, maar als dit niet is omwille van dringende reden of een reden vreemd aan het educatief verlof is, moet je een vergoeding betalen.

Vlaams Gewest  Departement Werk en Sociale Economie - Betaald Educatief Verlof Koning Albert II-laan 35 bus 20, 1030 Brussel 02 553 18 00 - educatiefverlof@vlaanderen.be 
Brussels Hoofdstedelijk Gewest  Brussel Economie en Werkgelegenheid -Betaald Educatief Verlof Kruidtuinlaan 20,1035 Brussel 02 204 16 30 - bev@gob.irisnet.be 
Waals GewestFOREM - Congé Education Payé Boulevard Tirou 104,6000 Charleroi 071 27 50 74 - conge.education@forem.be

Vind jouw droomjob

Ontdek ons aanbod

Meer blogartikels lezen